• فهرست مطالب

وارد کردن داده ها در ماژول ‍Create

واردکردن داده ها در ماژول Process

وارد کردن داده ها در ماژول ِDecide

اضافه کردن انیمیشن به فلوچارت

اضافه کردن نمودار به فلوچارت

اجرای مدل شبیه سازی

مشاهده نتایج اجرای شبیه سازی

• مطالب راهنمای همراه نرم افزار ارنا

 کتابهای Online همراه  Arenaکه با دستور زیر در دسترس است.

 Start-All Programs-Rockwell Software-Arena9.0-Online Books

مثالهای کاربردی همراه نرم افزار که پس از اجرا با دستور

 File-Open

 و سپس مراجعه به مسیر نصب نرم افزار و انتخاب آنها در دسترس خواهند بود.

سیستم Help نرم افزار Arena که پس از اجرای نرم افزار از طریق منوی Help در دسترس خواهد بود.

برای کسب اطلاعات در مورد Arena  به سایت میتوان مراجعه کرد:

 www.Arenasimulation.com

• قسمتهای مختلف پنجره Arena

پس از اجرای Arena  پنجره نرم افزار ارنا که شامل ۳ قسمت زیر است ظاهر می شود:

 Project bar – Flowchart view – Spreadsheet view  

• نوار پروژه

 سربرگ Reports در نوار پروژه برای مشاهدات گزارش نتایج شبیه سازی است.

سربرگ Basic Processes  شامل ماژولهای عمومی ارنا است.

میتوان با دستور

File-Template Panel-Attach

      سربرگهای حاوی ماژولهای دیگر ارنا از مسیر

 Program Files-Rockwell Software-Arena-Template  

      به نوار پروژه الحاق کرد و با دستور

Deattach  File-Template Panel–

     از همان منو میتوان سربرگهای موجود را منفک کرد.

• نمای فلوچارت و صفحه گسترده

در قسمت Flowchart view  تمام شکلها،انیمیشنها و فلوچارت فرآیند قرار میگیرد.

در زیر نمای فلوچارت نمای صفحه گسترده قرار دارد که داده های مدلهای شبیه سازی در این قسمت وارد میشوند.

• تعریف و دسته بندی ماژولها

ماژولها شکلهایی هستند که فلوچارت فرآیندها با آنها ایجاد میشود . داده ها و اطلاعات شبیه سازی فرآیند در ماژولها تعریف میشود.

ماژولها به ۲ دسته ماژولهای فلوچارت و ماژولهای داده تقسیم میشوند که دسته اول را میتوان در فلوچارتها نیز وارد کرد اما دسته دوم تنها برای ذخیره اطلاعات به کارمیروند.

ماژولهای موجود در Basic processes panel  عبارتند از:

• بررسی ماژولهای عمومی در ارنا

Create : شروع جریان فرآیند،ورود عناصر و مواد در شبیه سازی از طریق این ماژول است.

Dispose : پایان روند فرآیند،خروج عناصر از شبیه سازی از طریق این ماژول است.

Process‌ : یک فعالیت که توسط یک یا چند منبع کاری و با صرف زمان و هزینه انجام میشود.

Batch :‌ جمع آوری و بسته بندی تعدادی از مواد قبل از ادامه فرآیند.

Decide : تقسیم و دسته بندی در فرآیند.

• بررسی ماژولهای عمومی در ارنا

Separate : چند قسمت کردن عناصر برای فرآیندهای موازی و همزمان یا جداسازی عناصری که قبلا بسته بندی شده اند.

Assing :‌ تغییر ارزش برخی از پارامترهای مدل.

Record :‌ جمع آوری اطلاعات آماری

Entity :‌ این ماژول برای تعریف و ذخیره مشخصات نهاده ها در مدل شبیه سازی بکار برده میشود.

Queue :‌ برای تغییر روش در صف قرار گرفتن نهاده ها بکار برده میشود.

Resource :‌ برای تعریف و وارد کردن مشخصات منابع در مدل شبیه سازی بکاربرده میشود.

• بررسی ماژولهای عمومی در ارنا

Variable‌ : برای تعریف متغیرها در مدل شبیه سازی بکاربرده میشود.

Schedule :‌برای ایجاد برنامه های زمانی بکاربرده میشود که در ماژولهای دیگر از آنها استفاده میشود.

Set :‌ برای تعریف مجموعه ها از این ماژول استفاده میشود مثل مجموعه ای از منابع یا نهاده ها.

• وارد کردن ماژولها در فلوچارت

فرض کنید میخواهیم فرآیند زیر را شبیه سازی کنیم: در خواستهای مسکن وارد یک آژانس شده، توسط کارمندی بررسی میشوند و بخشی از آنها تایید و بقیه رد میگردند.

بر روی ماژول Create کلیک کرده دکمه موس را نگه داشته و آن را به نمای فلوچارت کشیده و رها میکنیم. این ماژول برای مدلسازی آغاز فرآیند (ورود برگه ها) استفاده میشود.

برای مدلسازی بررسی برگه ها از ماژول Process  استفاده میشود.این ماژول را نیز به فلوچارت اضافه میکنیم. در واقع این ماژول برای مدلسازی عملیات که به هزینه و زمان و منابع نیاز دارند استفاده میشود.

• وارد کردن ماژولها در فلوچارت

چنانچه گزینه Auto connect  از منوی  Object  فعال باشد پس از اضافه کردن هر ماژول جدید در فلوچارت آن ماژول به ماژولی که در حالت انتخاب است متصل میگردد.

 برای تصمیم گیری در مورد رد یا تایید برگه ها از ماژول Decide  استفاده میکنیم.برگه های تایید شده از قسمت True و برگه های رد شده از قسمت False خارج میشوند که به هریک از آنها یک ماژول dispose برای مدلسازی خاتمه فرآیند اضافه میشود.

 برای اتصال دستی ماژولها دستور Object-Connect را صادر کرده سپس برای ایجاد اتصال روی نقطه خروج ماژول مبدا و سپس نقطه ورود ماژول مقصد کلیک میکنیم.

• وارد کردن داده ها در ماژول Create

برای وارد کردن داده ها در ماژولها در نمای فلوچارت روی ماژول دوبار کلیک میکنیم یا روی آن کلیک کرده و در قسمت نمای صفحه گسترده اطلاعات را وارد میکنیم.

در قسمت Name  نام ماژول را وارد میکنیم که این نام روی ماژول در نمای فلوچارت نمایش داده میشود.

در قسمت Entity Type نوع نهاده ای را که ایجاد میشود انتخاب میکنیم.

در قسمت Type نحوه ایجاد نهاده ها را وارد میکنیم که میتواند تصادفی(Random)  ، ثابت(Constant) ، دارای یک توزیع آماری(Expression) یا مطابق یک برنامه زمانی (Schedule) باشد.

• وارد کردن داده ها در ماژول Create

در صورتیکه ایجاد نهاده ها تصادفی یا ثابت باشد متوسط زمان بین ایجاد دو نهاده متوالی را در قسمت Value وارد میکنیم.

در قسمت Units  واحد مقادیر عددی را وارد میکنیم.

در قسمت Entities per Arrival تعداد نهاده های وارد شده را در هر بار ورود وارد میکنیم.

درقسمت Max Arrivals  حداکثر تعداد نهاده هایی که میتوانند ایجاد شوند را وارد میکنیم که وارد کردن infinite به معنی بینهایت است.

در قسمت First creation زمان ورود اولین نهاده را وارد میکنیم که در مورد نهاده های برنامه ریزی شده غیر فعال است.

در قسمت Schedule name برنامه زمانی ورودها را انتخاب میکنیم.

• وارد کردن داده ها در ماژول Create

در قسمت Expression نوع توزیع و پارامترهای آن را در صورتیکه ورود نهاده ها از یک توزیع آماری خاص تبعیت کند وارد میکنیم.

در مثال فرض میکنیم که ورود برگه ها مطابق توزیع پواسون با نرخ ۳ صورت بگیرد بنابراین در قسمت Type‌،Expression را برگزیده در قسمت Expression، Pois  را برگزیده و مقدار ۳ را در (Mean) وارد میکنیم.

همچنین فرض میکنیم زمان شروع شبیه سازی مقارن با ورود اولین برگه باشد و در قسمت First creation ، ۰ را وارد میکنیم.

• وارد کردن داده ها در ماژول Process

در قسمت Type ، نوع پروسه را وارد میکنیم که میتواند ساده(standard) یا خود متشکل از چندین فعالیت،زیرمدل (submodel) باشد.

در قسمت Action  نوع پروسه را انتخاب میکنیم. اگر پروسه از نوع تاخیر است و نهاده ها برای انجام عملیات بعدی آزاد نمیشوند گزینه Delay را انتخاب میکنیم.

اگر نهاده ها قبل از انجام فعالیت باید منتظر آزاد شدن منبع بمانند و برای انجام عملیات بعدی آزاد نمیشوند گزینه (Seize,Delay) را انتخاب میکنیم.

• وارد کردن داده ها در ماژول Process

اگر نهاده ها قبل از انجام فعالیت منتظر آزاد شدن منبع شده و پس از انجام فعالیت آزاد میشوند گزینه (Seize ,Delay,Realese) را انتخاب میکنیم.

اگر پروسه از نوع تاخیر است و نهاده ها برای انجام عملیات بعدی آزاد میشوند گزینه (Delay,Realese) را انتخاب میکنیم.

در قسمت Proiority در صورتیکه نهاده ها برای انجام فعالیت منتظر آزاد شدن منبع میمانند اولویت تخصیص منبع را مشخص میکنیم.

• وارد کردن داده ها در ماژول Process

در قسمت Resources  در صورتیکه پروسه از نوع تاخیر نباشد منبع یا منابع موردنیز را مشخص میکنیم.

در قسمت Delay Type توزیع زمان انجام پروسه رامشخص میکنیم.

در مثال ابتدا روی Resources کلیک کرده در نمای صفحه  گسترده روی عبارت Double-click here to add a new row.  دوبار کلیک کرده و سپس در قسمت Busy/Hour عدد ۱۲ و در قسمت Idle/Hour عدد ۸ را وارد میکنیم و به نرم افزار میگوییم که تنها منبع مدل ما که کارمند بررسی برگه هاست در ساعات بیکاری هزینه ای برابر ۸ واحد پولی در ساعت و در ساعات مشغول به کار هزینه ای برابر ۱۲ واحد پولی در ساعت دارد.

• وارد کردن داده ها در ماژول Process

سپس برروی ماژول Process در نمای فلوچارت دوبار کلیک کرده، در قسمت Action ، Seize,Delay,realese را انتخاب میکنیم.

در قسمت Type ، Triangular را انتخاب کرده و مقادیر ۵و۱۰و۱۵ را به ترتیب در قسمتهای Min و Value و Max وارد میکنیم و در قسمت Units ، Minutes  را برمیگزینیم.

• وارد کردن داده ها در ماژول Decide

در قسمت Type‌نوع تقسیم بندی را مشخص میکنیم ۲بخشی بر اساس شانس (tow-way by chance) ،۲بخشی بر اساس شرط (tow-way by condition) و برای هریک از حالات بالا حالت N بخشی نیز وجود دارد.

در قسمت Percent True  درصدی از نهاده ها را که در حالت شانسی وارد بخش True میشوند را مشخص میکنیم.

در قسمت if نیز در حالتی که تقسیم شرطی باشد شرط مربوطه وارد میشود.

در مثال فرض میکنیم که پذیرش برگه ها شانسی بوده و احتمال پذیرش ۵۰ درصد است پس عبارت ۵۰ را در Percent true وارد میکنیم و Tow-way by Chance را در قسمت Type

• افزودن انیمیشن به فلوچارت فرآیند

در این قسمت انیمیشنی به فلوچارت اضافه میکنیم به این صورت که وقتی کارمند مشغول است تصویر فردی که پشت میز مشغول خواندن کاغذ است نمایش داده شود و وقتی کارمند بیکار است تصویر فردی که پشت میز بیکار نشسته است نمایش داده شود.

در نوار ابزار Animate روی دکمه Resource کلیک میکنیم از لیست identifier ، Resource1 را انتخاب میکنیم روی Open کلیک کرده در کادر بازشده به پوشه ارنا رفته ، روی Workers.plb و سپس روی Open کلیک میکنیم.سپس روی Idle، ایکن فرد بیکار کلیک کرده دکمه   << کلیک میکنیم.روی دکمه Busy ،آیکن فرد مشغول و مجددا دکمه << نیز به ترتیب کلیک میکنیم.

• افزودن نمودار تعداد برگه های در حال بررسی

در نوار ابزار Animate روی دکمه Plot کلیک میکنیم برای افزودن متغیر نمودار دکمه Add را کلیک میکنیم. در کادر ظاهر شده در قسمت Expression  کلیک راست نموده و گزینه Build Expression را انتخاب میکنیم.

در کادر ظاهر شده روی Basic processes Variable کلیک کرده در منوی باز شده روی Processes و در منوی باز شده Processes ، روی Number in Process کلیک میکنیم سپس در کادر روی Ok کلیک نموده در کادر بعدی در قسمتHistory points ، عدد ۵۰۰۰  را وارد میکنیم از این طریق ۵۰۰۰ عدد از برگه ها در حین شبیه سازی در نمودار نمایش داده میشوند سپس روی Ok‌ کلیک میکنیم.

• افزودن نمودار تعداد برگه های در حال بررسی

در قسمت Time Range نیز طول را در محور زمان مشخص میکنیم که در مثال مورد بحث عدد ۴۸۰ را که کل زمان موردنظر ما برای شبیه سازی نیز هست وارد میکنیم و سپس روی Ok کلیک میکنیم.

• اجرای مدل شبیه سازی

 برای اجرای مدل دستور Run-Setup را صادر کرده و روی تب Project Parametrs کلیک کرده در قسمت Project title‌ عنوان پروژه شبیه سازی ، در قسمت Analyst name نام تحلیلگر، در قسمت Project description توضیحی در مورد پروژه وارد میکنیم.

سپس در قسمت Statistics collection گزینه Costing را نیز در حالت تایید قرار میدهیم سپس روی تب Replication Parameters کلیک کرده و در قسمت Replication Length عدد ۲۰را به عنوان طول مدت شبیه سازی وارد کرده و در کادر Time units روبرو گزینه Days را انتخاب و روی Ok کلیک میکنیم.

• اجرای مدل شبیه سازی

برای اجرای مدل شبیه سازی دستور Run-Go را صادر میکنیم.

برای تنظیم سرعت نمایش شبیه سازی دستور Run-Setup را صادر کرده ، روی تب Run Speed کلیک کرده ودر کادر Animation Speed Factor ، عدد مورد نظر خود را وارد میکنیم و برای توقف موقت شبیه سازی دکمه Esc صفحه کلید را میفشاریم در این حالت برای پیشبرد مرحله به مرحله شبیه سازی از دکمه F10 استفاده میکنیم.

• نمایش نتایج شبیه سازی

 در انتهای اجرای مدل شبیه سازی کادر باز شده و از ما میپرسد که آیا نتیج شبیه سازی نمایش داده شود که بر روی Yes‌ کلیک میکنیم و به این ترتیب گزارش نتایج شبیه سازی را میتوانیم مشاهده کنیم.